ຮີດທີ ໑ ບຸນເຂົ້າກັມ:
- ບຸນເຂົ້າກັມ ເປັນປະເພນີທີ ໑ ປະຈຳເດືອນຈຽງ (ຫຼືເດືອນທີ ໑) ບາງທ້ອງຖິ່ນກໍວ່າເດືອນອ້າຍ ເຊິ່ງເປັນເດືອນທຳ ອິດຂອງປີ ທີ່ຊາວພຸດລາວຈະຕ້ອງໄດ້ປະກອບພິທີນີ້ ເພາະຊາວລາວຊສ່ວນຫຼາຍທັງໃນອະດີດໄດ້ເຮັດມາບໍ່ໄດ້ລົດລະ ບຸນເຂົ້າກັມເປັນບຸນທາງພຣະພຸດທະສາສນາໂດຍກົງ.
- ບຸນເຂົ້າກັມ ຫຼືຮຽກວ່າບຸນເຂົ້າປະຣິວາສະກັມ ບຸນເຂົ້າກັມມີວັດຖຸປະສົງ ໃຫ້ພຣະພິກຂຸສົງເຂົ້າຮ່ວມທຳສັງຄະກັມ ເພື່ອຊຳຮະອາບັດສັງຄາທິເສດ ແລະອາບັດເລັກໆນ້ອຍ.
ມູນເຫດ ແລະຄວາມເປັນມາ:
- ມີເລື່ອງເລົ່າວ່າ ຄັ້ງໜຶ່ງພຣະພິກຂຸສົງອົງໜຶ່ງລ່ອງເຮືອໄປຕາມແມ່ນຳ້ຄົງຄາ ໄດ້ເອົາມືໄປຈັບເອົາໄຄນໍ້າ ຄິດວ່າເປັນ ອາບັດພຽງເລັກໆນ້ອຍໆ ຈຶ່ງບໍ່ສະແດງອາບັດ ຕໍ່ມາແມ່ນພຣະພິກຂຸສົງອົງນັ້ນ ຈະປະຕິບັດທັມຢູ່ໃນປ່າເປັນເວລາ
ນານ ກໍຍັງນຶກສະເໝີວ່າຕ້ອງອາບັດແຕ່ບໍ່ມີໂອກາດໄດ້ສະແດງອາບັດ ຕໍ່ມາພຣະພິກຂຸອົງດັ່ງກ່າວໄດ້ມໍຣະນະກັມ ແລ້ວຈຶ່ງໄດ້ໄປເກີດເປັນນາກ ຊື່ວ່າ ເອຣະຖະປັຕ ດ້ວຍເກຫທີ່ຕ້ອງອາບັດເລັກນ້ອຍ ພຽງເປັນອາບັດເບົາ ຍັງມີກັມ ຕິດຕົວຂະໜາດນີ້ ດ້ວຍເຫດນັ້ນຈຶ່ງມີການຢູ່ປະຣິວາສະກັມ ເພື່ອພົ້ນອອກຈາກອາບັດສັງຄາທິເສດ ແລະອາບັດ ເລັກໆນ້ອຍໆ.
- ນັບແຕ່ນັ້ນມາ ພຣະພິກຂຸສົງ ຈຶ່ງປະຕິບັດສັງຄະກັມສືບທອດກັນມາຕະຫຼອດ, ເມື່ອພຣະພຸດທະສາສນາ ເຂົ້າ ມາສູ່ເມືອງລາວ ກໍໄດ້ປະຕິບັດເຊັ່ນນີ້ມາຕລອດ, ສະນັ້ນ ເມືອງທາງຣາຊະສຳນັກ ຍອມຮັບນັບຖືພຣະພຸດທະ ສາສນາເປັນສາສນາຂອງຊາດ ກໍໄດ້ບັນຍັດເອົາການເຂົ້າປະຣິວາສະກັມເປັນ ປະເພນີທີ ໑ ຂອງຊາດ, ດັ່ງປະພັນ ກອນໃນປະເພນີທີ ໑ ດັ່ງນີ້:
- ໃນປັດຈຸບັນ ການເຂົ້າປະຣິວາສະກັມ ຖືກປະຕິບັດສະເພາະສົງ ປະຊາຊົນຈຶ່ງບໍ່ຮູ້ຈັກກັນຢ່າງແຜ່ຫຼາຍ, ສ່ວນຢູ່ ຫຼວງພຣະບາງແມ່ນມີການເຮັດກັມຫຼາຍວັດລວມກັນ ຄົນຈຶ່ງຮູ້ຈັກກັນ ອີກອັນໜຶ່ງແມ່ນວ່າຈະເຮັດຢູ່ໃນເມືອງ ຄືປ່າຫຍ້າທຶບ, ສ່ວນຢູ່ເມືອງອື່ນໆໃນທົ່ວປະເທດລາວ ມັກຈະເຮັດຢູ່ວັດໃຜວັດລາວ.
- ບຸນເຂົ້າກັມ ເປັນປະເພນີທີ ໑ ປະຈຳເດືອນຈຽງ (ຫຼືເດືອນທີ ໑) ບາງທ້ອງຖິ່ນກໍວ່າເດືອນອ້າຍ ເຊິ່ງເປັນເດືອນທຳ ອິດຂອງປີ ທີ່ຊາວພຸດລາວຈະຕ້ອງໄດ້ປະກອບພິທີນີ້ ເພາະຊາວລາວຊສ່ວນຫຼາຍທັງໃນອະດີດໄດ້ເຮັດມາບໍ່ໄດ້ລົດລະ ບຸນເຂົ້າກັມເປັນບຸນທາງພຣະພຸດທະສາສນາໂດຍກົງ.
- ບຸນເຂົ້າກັມ ຫຼືຮຽກວ່າບຸນເຂົ້າປະຣິວາສະກັມ ບຸນເຂົ້າກັມມີວັດຖຸປະສົງ ໃຫ້ພຣະພິກຂຸສົງເຂົ້າຮ່ວມທຳສັງຄະກັມ ເພື່ອຊຳຮະອາບັດສັງຄາທິເສດ ແລະອາບັດເລັກໆນ້ອຍ.
ມູນເຫດ ແລະຄວາມເປັນມາ:
- ມີເລື່ອງເລົ່າວ່າ ຄັ້ງໜຶ່ງພຣະພິກຂຸສົງອົງໜຶ່ງລ່ອງເຮືອໄປຕາມແມ່ນຳ້ຄົງຄາ ໄດ້ເອົາມືໄປຈັບເອົາໄຄນໍ້າ ຄິດວ່າເປັນ ອາບັດພຽງເລັກໆນ້ອຍໆ ຈຶ່ງບໍ່ສະແດງອາບັດ ຕໍ່ມາແມ່ນພຣະພິກຂຸສົງອົງນັ້ນ ຈະປະຕິບັດທັມຢູ່ໃນປ່າເປັນເວລາ
ນານ ກໍຍັງນຶກສະເໝີວ່າຕ້ອງອາບັດແຕ່ບໍ່ມີໂອກາດໄດ້ສະແດງອາບັດ ຕໍ່ມາພຣະພິກຂຸອົງດັ່ງກ່າວໄດ້ມໍຣະນະກັມ ແລ້ວຈຶ່ງໄດ້ໄປເກີດເປັນນາກ ຊື່ວ່າ ເອຣະຖະປັຕ ດ້ວຍເກຫທີ່ຕ້ອງອາບັດເລັກນ້ອຍ ພຽງເປັນອາບັດເບົາ ຍັງມີກັມ ຕິດຕົວຂະໜາດນີ້ ດ້ວຍເຫດນັ້ນຈຶ່ງມີການຢູ່ປະຣິວາສະກັມ ເພື່ອພົ້ນອອກຈາກອາບັດສັງຄາທິເສດ ແລະອາບັດ ເລັກໆນ້ອຍໆ.
- ນັບແຕ່ນັ້ນມາ ພຣະພິກຂຸສົງ ຈຶ່ງປະຕິບັດສັງຄະກັມສືບທອດກັນມາຕະຫຼອດ, ເມື່ອພຣະພຸດທະສາສນາ ເຂົ້າ ມາສູ່ເມືອງລາວ ກໍໄດ້ປະຕິບັດເຊັ່ນນີ້ມາຕລອດ, ສະນັ້ນ ເມືອງທາງຣາຊະສຳນັກ ຍອມຮັບນັບຖືພຣະພຸດທະ ສາສນາເປັນສາສນາຂອງຊາດ ກໍໄດ້ບັນຍັດເອົາການເຂົ້າປະຣິວາສະກັມເປັນ ປະເພນີທີ ໑ ຂອງຊາດ, ດັ່ງປະພັນ ກອນໃນປະເພນີທີ ໑ ດັ່ງນີ້:
- ຮີດໜຶ່ງນັ້ນ ເມື່ອເຖິງເດືອນຈຽງເຂົ້າ ກາຍມາແຖມຖ່າຍ
ຝູງໝູ່ສັງຄະເຈົ້າ ກະກຽມເຂົ້າສູ່ກັມ ຫາກເປັນທັມນຽມນີ້ ຖືມາຕັ້ງແຕ່ກ່ອນ
ຢ່າໄດ້ລະຫ່າງເວັ້ນ ເວນຊິຂ້ອງແລ່ນນຳແທ້ແລ້ວ.
- ໃນປັດຈຸບັນ ການເຂົ້າປະຣິວາສະກັມ ຖືກປະຕິບັດສະເພາະສົງ ປະຊາຊົນຈຶ່ງບໍ່ຮູ້ຈັກກັນຢ່າງແຜ່ຫຼາຍ, ສ່ວນຢູ່ ຫຼວງພຣະບາງແມ່ນມີການເຮັດກັມຫຼາຍວັດລວມກັນ ຄົນຈຶ່ງຮູ້ຈັກກັນ ອີກອັນໜຶ່ງແມ່ນວ່າຈະເຮັດຢູ່ໃນເມືອງ ຄືປ່າຫຍ້າທຶບ, ສ່ວນຢູ່ເມືອງອື່ນໆໃນທົ່ວປະເທດລາວ ມັກຈະເຮັດຢູ່ວັດໃຜວັດລາວ.
